یادداشتهای قاسم بهرامیان

سجده بر کاغذ یا دستمال کاغذی، اگر ساخته شده باشد:

ازهر چیزی

جایز است

امام خمینی، شبیری زنجانى، نورى همدانی، خوئى، تبریزى

از هرچیزی

غیر از حریر و ابریشم

جایز است

فاضل، سیستانی

فقط از چوب و گیاهان

(غیر از پنبه و کتان)

جایز است

خامنه ای، مکارم ، گلپایگانی، صافی

نمی دانیم از چیزی ساخته شده که سجده بر آن صحیح است یا خیر

بنابر احتیاط واجب

جایز نیست

بهجت

جایز نیست

گلپایگانی، صافی، سیستانی

جایز است

مکارم

نظر مراجع دیگر مشخص نیست(بهتر است بنا را بر جایز نبودن بگذاریم)

توجه: در استفتایی از آیت الله مکارم در سایت ایشان آمده است: « سجده بر دستمال کاغذى و همچنین ورق خط کشى شده جایز است در صورتى که خطها مانع رسیدن پیشانى بر کاغذ نباشند و یا بین خطها به مقدارى که سجده صحیح است فاصله باشد. »

[ http://makarem.ir/Question/ViewQuestion.aspx?lid=0&mid=1260]

منابع:

- آیت الله خامنه ای:

استفتائات جدید (http://www.leader.ir/tree/view.php?parent=n17740&catid=49&lang=fa)، و رساله آموزشی،ج.1، درس44،ص 152.

- مراجع دیگر: توضیح المسائل (محشى - امام خمینى)، ج‌1، ص: 587‌، م 1082، نرم افزار جامع فقه۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

کاغذ از چه موادی ساخته می شود:

* اسکناس های امروزی با ترکیبی از کاغذ، پنبه یا ترکیبی از کاغذ و الیاف کتانی و پارچه تولید می شوند.

* مواد اولیه انواع کاغذ بطور کلی ، مواد سلولزی است که از منابع مختلف تهیه می‌شوند:

• ساقه کتان ، شاهدانه ، پنبه که الیاف بلند (در حدود 1.2 تا 6 میلی متر) دارند.

• ساقة گیاهانی مانند گندم ، جو (کاه) ، نی ، کنف و غیره.

• درختانی که برگ سوزنی دارند، مانند کاج (با الیاف بلند ) و یا برگ پهن ، دارند مانند چنار (با الیاف کوتاه در حدود 0.5 تا 1.2 میلی متر)

• انواع کاغذ‌های باطله و یا خرده‌ها و قطعات مقوای کهنه

• الیاف تفاله نیشکر 

* یکسری هم کاغذهای مصنوعی(کاغذ پلاست) وجود دارد که از رزین های پلاستیکی تولید می شوند به همین دلیل کاغذهای پلاستیکی ضد آب بوده و رطوبت در آن ها جذب نمی شود.