مروری بر ماجرای حضور زنان در مدیریتهای اجرایی؛ مخالفتهایی که می‌شد و نمی‌شود
شنبه, ۹ شهریور ۱۳۹۲، ۰۸:۱۰ ب.ظ
مروری بر ماجرای حضور زنان در مدیریتهای اجرایی؛
مخالفتهایی که می‌شد و نمی‌شود
این روزها مجددا اخبار حضور زنان در مدیریتهای مختلف بسیار مطرح است ولی بر خلاف 4 سال پیش که احمدی نژاد تصمیم گرفت برای دولت دهم سه وزیر زن معرفی کند، خبری از مخالفت علما و مراجع شنیده نمی شود. آن روزها بحثهای مختلفی مطرح شد و ماحصل آن این بود که بین فقها در باب مسوولیت زنان در مدیریتهای محتلف اجرایی اختلاف نظر وجود دارد و در هر دو سوی موافقت و مخالفت استدلالهایی وجود دارد.
به عنوان مثال علامه طباطبایی رحمة الله علیه در تفسیر شریف المیزان ذیل آیه 34 سوره نساء (الرجال قوامون علی النساء) معتقد هستند: «قیم بودن مردان بر زنان عمومیت دارد، و منحصر به شوهر نسبت به همسر نیست، و چنان نیست که مردان تنها بر همسر خود قیمومت داشته باشند، بلکه حکمى که جعل شده براى نوع مردان و بر نوع زنان است، و بنابراین پس آن جهات عمومى که عامه مردان در آن جهات بر عامه زنان قیمومت دارند، عبارت است از مثل حکومت و قضا (مثلا) که حیات جامعه بستگى به آنها دارد.»[1]
اما شاگرد برجسته ایشان آیت الله جوادی آملی نظری متفاوت دارند:
«شبهه دیگر، قیمومیت و معنای آیه "الرجال قوامون علی النساء" است. باید دانست آنجا که زن و مرد به عنوان دو صنف مطرح می شود، هرگز مرد قوام و قیم زن و نیز زن تحت قیمومت مرد نیست؛ بلکه قیمومت در مورد رابطه زن و شوهر است.»[2]
و یا در یک اختلاف نظری دیگر در همان روزهای سال 88 خبری منتشر شد که یکی از مراجع تقلید در نامه ای به یکی از مقامات عالی رتبه نظام بیان کرده اند که وزارت زنان از مصادیق ولایت بر مردان است و ایشان در پاسخی که نمایندگانشان ارائه کرده بودند تاکید کردند که تنها کسی که در نظام اسلامی ولایت دارد ولی فقیه است و مابقی از رئیس جمهور تا وزرا و دیگران کارگزاران نظام اسلامی هستند.
به هر حال با وجود مخالفت بعضی از مراجع تقلید، بر مبنای نظر مقام معظم رهبری مرضیه وحید دستجردی به عنوان اولین وزیر زن در جمهوری اسلامی از مجلس رأی اعتماد گرفت. البته مجلس قبل از آن در موارد اختلافی دیگری مثل افزایش ارثیه زنان هم نظر ولی فقیه را ملاک قرار داده بود.
البته آن روزها نظر رهبری درباره وزارت زنان علنی اعلام نشد، اما بعدها ایشان در دیداری با بانوان فرهیخته در 21/2/92 ضمن بیان موضوعی که در ادامه به آن اشاره خواهد شد فرمودند:
« اشتباه نشود، از اینکه این بانوان در این مناصب اجرایى باشند من هیچ مشکلى ندارم؛ یعنى منع نمیکنم، نفى نمیکنم، ایرادى هم برایش قائل نیستم - فرض کنید وزیر بهداشت ما یک خانم بود، یا معاونین رئیس‌جمهور مثلاً یا بخشهاى مختلف در بینشان بانوان هستند، این از نظر من اشکالى ندارد - آنچه اشکال دارد، افتخار به این است؛ که ما به رخ دنیا بکشیم که ببینید، ما در بخشهاى اجرایى اینقدر زن داریم!»[3]
اما آیت الله صافی گلپایگانی حتی حدود سه ماه بعد از تشکیل دولت دهم و رأی اعتماد مجلس، باز هم از دولت احمدی نژاد انتقاد کردند و معرفی احتمالی استاندار زن را یک «خلاف شرع، جنگ با قرآن و پیامبر و مخالفت با مسلمات دین» دانستند:
«متأسفانه می‌آیند در قم، که مرکز تشیع است، اعلام می‌کنند که برای بعضی از استان‌ها استاندار زن منصوب می‌کنیم؛ مگر می‌خواهید که با قرآن و پیامبر جنگ کنید که اینچنین خلاف شرع می‌گویید؟ شما با چه کسی می‌خواهید لجبازی کنید؟ آیا با احکام خدا و مسلّمات دین مخالف هستید؟»[4]
البته ایشان هنوز نسبت به تاکیدات آقای روحانی به وزرا برای استفاده از زنان در مدیریتهای اجرایی و نیز احتمال انتصاب یک زن به سمت نمایندگی ایران در یکی از کشورهای خارجی واکنشی نشان نداده اند.
از راست: دستجردی، آجرلو و کشاورز(وزرای پیشنهادی احمدی نژاد برای دولت دهم)؛ مرضیه افخم(سخنگوی وزارت خارجه) و منصوره شریفی صدر(اولین سفیر زن)
[1] ترجمه موسوی همدانی از تفسیرالمیزان،ج4،ص543.
[2] زن در آیینه جلال و جمال، ص 325 و 326، به نقل از رجانیوز: http://www.rajanews.com/PrintFriendly.asp?id=35587.
[3] بیانات در دیدار جمعى از بانوان فرهیخته‌ى حوزوى و دانشگاهى-21/2/92: http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=22536.
